سعید قطبیزاده، روزنامهنگار و منتقد سینمایی مدتی است که در آموزشگاه سینمایی «هیلاج» تحلیل فیلم درس میدهد. از قطبیزاده تا به حال نقدهای زیادی راجع به فیلمهای مستند منتشر شده است. اما خودش میگوید در رودربایستی با بعضی رفقا درباره کارهایشان مینویسد چون وقتی مکانی برای نمایش آثار مستند نیست؛ بهانهای برای نوشتن وجود ندارد. با دبیر بخش سینمای ایران «ماهنامه فیلم» در خصوص برگزاری نخستین جشنواره فیلم مستند ایران: «سینما حقیقت» گفتوگو کردیم.
محمد تهامینژاد نویسنده، پژوهشگر و مستندساز پیشکسوت سینمای ایران، سالها برای رشد و بالندگی سینمای مستند ایران تلاش کرده است. وی در حال حاضر مشغول نگارش کتاب «تاریخ سینمای مستند ایران» از دوره قاجار تا به امروز است و به گفته خودش یکی از دلایلی که عضویت در هیات انتخابها را میپذیرد نگارش همین کتاب است. تهامینژاد نزدیک به سه سال در فیلمخانه ملی ایران مسئولیت فهرستبرداری از مجموعه مستندهایی که بین سالهای 3۶ تا ۴۴ ساخته شدهاند را برعهده داشته و همچنین در حال تکمیل «فرهنگ اصطلاحات سینمایی در ایران» است.
مستند طعم خورشید زندگی کارگرهای فصلی یک مزرعه نیشکر را به تصویر میکشد. این فیلم بیش از آنکه به موضوع وفادار باشد، تصویر محور است. تصاویری که با تمام زیبایی چندان کمکی به سوژه نمیکنند.
شاید به همین دلیل است که باوجود قابلیت سوژه و تمایل سازندهاش به ساخت مستندی «مردم شناسانه» بیشتر به سمت و سوی «مستند تصویرگرا» میرود. گونهای که ضمن نمایش صحنههای مستند در پی نمایش ابتکارات و ابداعات فنی و تکنیکی است.
طعم خورشید پیش از این جایزه سوم جشنواره شهید آوینی و جایزه بهترین تصویربرداری، کارگردانی و بهترین فیلم جشنواره منطقهای خوزستان را دریافت کرده است.
مستند تهران چند درجه ریشتر؟ پیش از این جایزه بهترین تحقیق و پژوهش جشنواره فیلم فجر و جایزه بهترین کارگردانی مستند و بهترین تحقیق و پژوهش جشن مستند سینمای ایران را دریافت کرده است.
پیروز کلانتری سازنده این اثر که سالها به عنوان منتقد در مطبوعات سینمایی فعال بوده است، هماکنون مشغول نگارش و تکمیل کتاب «سینمای مستند امروز ایران» با همکاری مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی است. در این کتاب به سینمای مستند 10 سال اخیر ایران و فضای جدید مستند ایران پرداخته میشود. پیروز کلانتری همچنین مستند شعر در تهران را در مجموعه «تهران در هفت هنر» با تمرکز بر شعر نو در مرحله تدوین دارد.
نیما عباسپور تا به حال فیلمهای کوتاه «دور باطل»، «و دیگر هیچ»، «رویا چرا گم شده؟» و چند مستند تلویزیونی را کارگردانی کرده است. وی مدرس فیلمنامهنویسی انجمن سینمای جوانان ایران است و علاوه بر فیلمسازی فیلمنامهنویسی برای فیلم کوتاه را هم تجربه کرده است.
عباسپور به تازگی جایزه بهترین فیلمنامه کوتاه جشنواره منطقهای قزوین را برای نگارش فیلمنامه «در ساعت 8 صبح» دریافت کرده است.