مردانه/ زنانه
پیروز کرمی
فیلم کوتاه مهمان ویژه به عنوان سومین فیلم کوتاه زهره معتمدی در چندین جشنواره از جمله پروین اعتصامی، سایه، جشنواره شهر و... حضور داشته و کاندید دریافت جایزه بوده است.
فیلم توانسته با تلفیق فرم و روایت کلاسیک و همچنین داشتن ریتم مناسب، قصه را به خوبی پیش ببرد و با مخاطب ارتباط برقرار کند.
معتمدی را پیشتر به عنوان تدوینگر میشناختم. مهمان ویژه فیلمنامهای اصولی دارد. از نظر تدوین و کارگردانی هم یکی از فیلم کوتاههای خوب به شمار میرود. به بهانه کارگردانی و تدوین این فیلم با او گفتوگو کردم.
ایده اصلی فیلمنامه از کجا شکل گرفت؟
ایده اصلی فیلمنامه بخشی از نمایشنامه رضا قاسمی از کتاب «حرکت با شماست مر کوشیو» است. در حقیقت ارتباط بین دو همسایه از طریق پنجره مد نظر بود. طراحی این ارتباط بر اساس یک اتفاق غیر معمول باید انجام میشد که در نهایت به مضمون کنونی فیلمنامه رسیدیم.
در روند شکل گیری فیلم چه مولفههای معنایی و ساختاری وجود داشته که توانسته این اثر را نمایان کند؟
فضای خاص فیلمنامه به من کمک کرد تا با استفاده از دکوپاژ و تدوین بتوانم تعلیق درون فیلمنامه را با ایجاد ریتم و ضرباهنگ گسترش بدهم. با وجود اینکه فیلم بیست دقیقه است، ولی مخاطب میخواهد بداند در انتها چه میشود.
فیلم شما یک فیلم مردانه است، یک کارگردان زن چگونه میتواند به این شخصیت عمق و بینش بدهد و از نگاه یک مرد به دنیا نگاه کند؟
برای خودم هم تجربه پیچیدهای بود. حضور بابک کریمی به من کمک کرد تا بتوانم واقعیت درونی کاراکتر مرد را با دکوپاژ و فرمی که مد نظرم بود هماهنگ کنم.
بابک کریمی به فیلم کوتاه مانند یک فیلم حرفهای نگاه میکند. در مهمان ویژه کاراکتر اصلی مرد است؛ ولی در سر تا سر فیلم در مورد زنی صحبت میشود که با وجود این که حضور فیزیکی ندارد، ولی بسیار تاثیرگذار است. بنابراین فیلم به اندازه مردانه بودنش، زنانه هم است.
آیا دکوپاژ فیلم کپی نعل به نعل از فیلمنامه است یا تغییراتی در حین ساخت ایجاد کردید؟
این فیلم چون متکی بر فرم است و تنها یک بازیگر داریم، با دکوپاژ کامل فیلمنامه سر صحنه حضور داشتم. چون باید همه عوامل میدانستند که الان در چه موقعیتی هستیم و در نتیجه ما با تغییری مواجهه نشدیم و عین دکوپاژ فیلمبرداری شد.
همیشه در عرف سینما، نباید خود کارگردان فیلم را تدوین کند و اجازه بدهد یک فکر و ایده جدید به فضای فیلم کمک کند؟ یا صرفا به دلیل این که شما خود تدوین گر هستید این کار را انجام دادید؟
درسته، من خودم این موضوع را قبول دارم که یک فکر و ایده دیگر میتواند در کامل شدن پروسه ساخت فیلم موثر باشد. اما این موضوع را نباید فراموش کرد که این یک فیلم فرم گرا است و از طرف دیگر چون خودم سالهاست تدوین کار میکنم؛ فکر کردم که راحتتر میتوانم به کلیت فیلمنامه از نظر فرم و ریتم نزدیک شوم.
وجود بازیگر حرفهای مثل بابک کریمی چقدر توانست به روند ساخت فیلم کمک کند؟
مهمان ویژه یک فیلم تک پرسوناژ است و بخش عمدهای از اتمسفر فیلم بوسیله همین یک بازیگر پر میشود.حضور بابک کریمی به من کمک کرد تا بتوانم با استفاده از وجود بازیگر حرفهای به فضا و فرم خاصی که مد نظر فیلمنامه بود، بسیار نزدیک شوم.
چون در تمام صحنههای فیلم با کاراکتری رو برو هستیم که به تنهایی راه میرود، غذا میخورد، حرف میزند و خودش باید عمل و عکس العمل خودش باشد.
پروسه ساخت فیلم چقدر طول کشید؟
انتخاب لوکیشن یکی از مهمترین کارهایی بود که ما باید انجام میدادیم. احتیاج به یک برج بلند بود که با فضای داستان ما سازگار باشد. از طرف دیگر به دلیل محدود بودن فیلم در یک لوکیشن و این که سه چهارم فیلمنامه در شب و در تاریکی میگذرد، ما با محدودیت فیلمبرداری مواجه بودیم. که در نهایت فیلمبردار بعد از چند بار تست، تصمیم گرفت که پلانهای شب را با چراغ قوه نور پردازی کند تا بتوانیم به فرم و فضای خاص فیلمنامه نزدیک شویم و سر انجام در سه روز این کار فیلمبرداری شد و در یک پروسه سه ماهه فیلم آماده پخش شد.
کار جدیدی دارید؟
در حال نوشتن فیلمنامه جدیدم هستم. این فیلم بر خلاف مهمان ویژه یک کار پر پرسوناژ است و شخصیت اصلی فیلم یک زن است. ولی باز هم مثل مهمان ویژه فضای فیلم متکی بر فرم است.
یک دیدگاه بگذارید