یک شاعر پیاده، همراه جویبارش

خیابان ولی عصر تهران یکی از بلند ترین خیابان‌های جهان است که تهران را به دو نیمه تقریبا مساوی شرقی و غربی تقسیم می‌کند. از ویژگی‌های منحصر به فرد این خیابان می‌توان به درختان چنار کشیده و کهن سال آن اشاره کرد. درختانی پرارزش که طی سال‌های اخیر متاسفانه با انواع بی توجهی‌ها و رفتارهای تخریب گرانه مواجه شده و برخی از آنان دیگر در این خیابان زیبا و خاطره انگیز به چشم نمی‌خورند.
همان گونه که از نام فیلم بر می‌آید ، چنارستان می‌کوشد تصویری از وضعیت قدیم و کنونی این خیابان و درختان چنار سر به فلک کشیده‌اش ارائه دهد. اما در حقیقت درختان چنار خیابان ولی عصر تنها بهانه‌ای هستند تا مهم ترین خیابان شهر تهران در گذر زمان و از منطر تاریخ ، هنر، فرهنگ و سیاست مورد بررسی قرار گیرد. این خیابان هفده کیلومتری که از دامنه کوه البرز تا جنوب شهر تهران گسترده شده، شاهد بسیاری از وقایع مهم و تاثیرگذار تاریخ معاصر ایران بوده است.
فیلمساز هوشمندانه ( و گاه رندانه) تصویری از خاطره‌های جمعی ثبت شده در خیابانی را به دست می‌دهد که برای بسیاری از ساکنانش خاطره‌های فردی بسیار رقم زده است.
از همان نمای اولیه که دوربین با یک پَن طولانی از میدان راه آهن به سمت بالا می‌رود و چشم اندازی عمیق از این خیابان را به تصویر می‌کشد، چشم هر مخاطبی را خیره می‌سازد و او را حتی اگر اهل و ساکن تهران نباشد و یا خاطره‌ای در این خیابان در ضمیر ذهنش نقش نبسته باشد هم کنجکاو می‌شود تا روایت هادی آفریده از تاریخچه خیابان ولی عصر( مصدق سابق و پهلوی اسبق) را دنبال کند.
چنارستان به مانند رهگذری کنجکاو از منتهی الیه جنوبی خیابان در میدان راه آهن به حرکت در می‌آید و تا شمالی ترین نقطه یعنی میدان تجریش طی مسیر می‌کند و در هر گذر و چهار راه و میدانی، به مرور خاطره وقایع و حوادث رخ داده در آن دست می‌زند. در حقیقت درختان چنار این خیابان شاهد ناظر و خاموش همه وقایع تاریخ معاصر ایران بوده اند که در خیابان ولی عصر رخ داده و روند ماجراهای سیاسی و فرهنگی و هنری سرزمین ایران را دستخوش تحول ساخته‌اند.
مهم‌ترین نکته فیلم چنارستان همه جانبه نگری و تلاش برای اشاره‌هایی گاه کوتاه و گذرا به همه رویکردهای قابل بررسی است. بخش مهمی از تاریخ سیاسی ایران در جای جای این خیابان رقم خورده است و بسیارند وقایع فرهنگی و هنری که در حاشیه و متن همین خیابان رخ داده و امروز به خاطره‌های مشترک جمعی مردم بدل شده اند.
اشاره به رویداد های مهمی همچون شب‌های شعر گوته (در جایگاه واکنش روشن و ماندگار جریان روشنفکری ایران نسبت به رژیم پهلوی)، رستوران کوچینی ( به عنوان خاستگاه موسیقی جاز و راک اند رول در ایران)، تئاتر شهر به عنوان یکی از نمادهای مهم و چشمگیر فرهنگی شهر تهران و همه قائله‌ها و میتینگ‌های سیاسی و انتخاباتی که در این خیابان رخ داده‌اند و البته موضوعاتی دیگر ، چنارستان را به سندی تصویری و ماندگار از تاریخچه خیابان بلند ولی عصر و نقش و جایگاهش در تاریخ معاصر تهران و ایران بدل می‌کند.
وقتی محمدعلی سپانلو شعر بلوار میرداماد را سرود و در آن گفت: بلوار میرداماد / با لحظه های آزاد/ پنجاه سال دیگر / از ما می‌آورد یاد، در حقیقت این خیابان را برای همیشه و همواره در حافظه تاریخی شعر و فرهنگ ایرانی ماندگار کرد. اکنون بی راه نیست اگر بگوییم هادی آفریده با مدیوم تصویر و سینما چنین خدمتی را به خیابان ولی عصر کرده است.