در نخستین روز از پنجمین جشنواره بین‌المللی سینماحقیقتی جلسات نقد و بررسی آثار با حضور منتقدان در سینما فلسطین برگزار شد.
به گزارش «پایگاه خبری فیلم کوتاه» به نقل از ستاد خبری جشنواره سینماحقیقت، جلسه نقد و بررسی فیلم 18 روز در مصر ساخته احمد صلاح و رمضان صلاح، با حضور این دو کارگردان، علی علایی (رئیس جلسه) و رامتین شهبازی (منتقد) برگزار شد.
در این نشست، علی علایی در آغاز ضمن اشاره به موضوع فیلم که به بیداری اسلامی و انقلاب کشور مصر می پردازد، کیفیت خوب تصویری، تدوین صحیح و دقیق، و استفاده از موسیقی مصری همخوان با شعارهای مردمی که با استفاده مولفانه فیلم سازان اتفاق افتاده است را از نقاط قوت فیلم برشمرد و از کارگردان خواست تا در مورد آنچه باعث رسیدن به این موضوع شده، شرح دهند.
احمد صلاح در پاسخ ابراز داشت: هر هنرمندی برای هر اثر هنری یک طرح کلی و از پیش تعیین شده دارد که با شروع کار این طرح پرورش داده می شود، اما در مورد مستندسازان این مسئله به صورت خود جوش است، و بر اساس اتفاق و حوادثی که رخ می‌دهد سوژه‌ای شکل می‌گیرد. ما در فکر ساخت از حرکات انقلابی مردم مصر بودیم و زمانی که به واسطه نقش اجتماعی و مردمی خودمان در کنار این انقلابیون قرار گرفتیم متوجه حضور هنرمندان پررنگ در این جریان شدیم، که به عنوان بخشی از اجتماع خود در اعتراض به مشکلات و معضلاتشان در حرکت مردم حاضر شده اند. فیلم شکل گرفت و تماما تصاویر واقعی این انقلاب را در بر داشت.
وی در ادامه در مقابل پرسشی که در مورد  استفاده از تصاویری آرشیوی  در میان تصاویر تازه خود داشتید یا نه، پاسخ داد: :این بزرگترین رخدادی است که تاریخ مصر به خود دیده است و ما در تصویر کردن این واقعه با احترام به رسالتی بر گردن خود حس می‌کردیم، عین واقعیت را در تصویر خود گنجاندیم. برای رسیدن به این امر چند دوربین در نقاط مختلف میدان التحریر قرار گرفت تا صحنه ها را از زوایای مختلف شکار کند. به‌همین خاطر است که شما تفاوت هایی در رنگ تصاویر در صحنه های یکسان می بینید. این کار گرچه ما را در یک دست درآوردن پلان ها دچار مشکل کرد اما سعی کردیم که یکنواختی‌ای برای فیلم به‌وجود بیاوریمی.
رامتین شهبازی منتقد این جلسه با بیان توجه به مبحث جامعه شناسی فیلم که به تازگی بحث داغی را در محافل سینمایی ایجاد کرده است گفت: 18 روز در مصری می‌کوشد علاوه بر ارائه سندی تاریخی با نگاهی خاص که بیان روایت از دیدگاه هنرمندان است فیلم را از دید صرفا تاریخی دور کند و با شیوه خوانش تازه‌ای که برای مخاطب خود به جهت گزارش وار بودن بیان جریان ایجاد کرده است، فیلم خود را از سرنوشت سندی تاریخی دور نگه دارد. در واقع، فیلمسازان علاوه بر نمایش یک واقعه همراه با تفسیر، نگرش فرهنگی خود را نیز در آن دخیل کرده‌اند و مستند خود را به اثر فرهنگی‌ای تبدیل کردند که به مرور زمان دچار تاریخ انقضا نمی‌شود و در آینده نیز امکان رجوع به عنوان یک سند فرهنگی و تاریخی را دارا خواهد بود.
شهبازی در ادامه افزود: مستند فیلمسازان مصری که به واسطه شناخت خوبشان از ریتم خوب به یک بیان حماسی رسیده است با موسیقی همخوان و کات‌های درست و صحیح به واقع، مستندی زنده است و در طول تاریخ به عنوان یک تفسیر جامعه شناسانه، بی شک مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
همچنین در اولین شب پنجمین جشنواره سینماحقیقت، جلسه نقد وبررسی فیلم خلیج فارس ساخته ارد عطارپور برگزار شد.
ارد عطارپور کارگردان خلیج فارسی در این نشست،  گفت: ساختن فیلمی درباره خلیج فارس که مورد تردید قرار می‌گیرد و هویت‌اش با تهدید مواجه شده است از دیرزمان دغدغه ذهن من بوده است. برای ساخت مستندی در این ارتباط با توجه به پرداخت‌های بسیاری که نسبت به این موضوع شده بود، به دنبال دورنمایی آن چه در این باره رخ داده بود رفتم و با محور قرار دادن این موضوع، به مسئله تغییر نام خلیج فارس که از دهه 60 همواره از بحث های اصلی کشورهای حوزه خلیج فارس بوده، پرداختم.
وی ادامه داد: در زمینه پژوهش برای این مستند مباحث را به ابعاد مختلف تحقیقی تفکیک کردم، مباحثی چون ابعاد سیاسی، کارتوگرافی، تحریف نام خلیج در اسناد، ماجرای تاریخی و ... و به صورت جداگانه در مورد هر کدام به تحقیق و پژوهش پرداختم تا بعد از دو سال متریال اولیه و اصلی مستند -که جوابگوی پاسخ‌های مطرح شده توسط همین فیلم است، به دست بیاید. گرچه تحقیقات همواره در طول ساخت فیلم ادامه داشت و هر روز ما با سند و اطلاعات تازه‌ای در این باره برخورد می‌کردیم و پس از 26 ماه که کار ساخت به پایان رسید هنوز هم اسناد تازه‌ای کشف می‌شود که در فیلم ما حضور ندارد.
این کارگردان گفت: علاوه بر این از تصاویری آرشیوی‌ هم استفاده شده است که در زمان تدوین تلاش شد تا با دقت به مخدوش نشدن روایت فیلم، و پرهیز از هجو و اضافه گویی که باعث طولانی شدن فیلم و عدم جذب مخاطب می‌شود، ماجرا را به شکل صحیح از نقطه آغازین خود شروع کند و با توجه به خط سیر تاریخی خود به نتیجه پایانی برسد و این مسئله را اثبات نماید که این اسناد، دلیلی بر مالکیت صرف ایران نمی‌شود اما الزام نام تاریخی خلیج فارس باید همچنان محترمانه شمرده شود.
علی علایی در این بحث ضمن اشاره به خصیصه اصلی فیلم (که استفاده از منابع آرشیوی و تحقیقی را به صورت صحیح و بارز نشان می‌دهد) درباره انتخاب نوع نگاه در پرداختن به سوژه خلیج فارس صحبت کرد و گفت: گرچه به نظر می‌رسد این موضوعی است که بارها بدان توجه شده است اما این بار با تازگی و شیوه خاصی مورد بررسی قرار گرفته است.
رامتین شهبازیی منتقد این نشست نیز با اعتقاد به این امر که مستند خلیج فارس از مستندهای مهم و کاربردی تاریخ مستندسازی سینمای ایران است، در مورد شیوه تحقیق و پژوهش آن گفت: آنچه در قاب تصویر دوربین عطارپور مشهود است شیوه صحیح تحقیق است که باعث شکل‌گیری مستندی به عنوان سند تاریخی و هویتی این مملکت شده است. در این راه مسلما فراتر از متن فیلم که نیاز است طرح سوال در جریان مستند است که فیلم‌ساز از همان ابتدا و با نام خود علاوه بر این که دغدغه اصلی سازنده خود را نشان می‌دهد در ادامه می‌تواند با اطلاعات جامع خود رگه ارتباطی ای را به‌دست بیاورد و تعریف واژه خود را به صورت بسیط و گسترده به نتیجه نهایی برساند. از دیگر نکات قابل توجه این فیلم شروع خاص فیلم است که به مخاطب می‌رساند، قرار است از تمام اطلاعات، اتفاقات و حواشی زائد پرهیز شود به طوری که در خلیج فارسی با به‌کارگیری تصاویری که تا به حال دیده نشده یا کمتر دیده شده‌اند، به مخاطب احترام گذاشته می‌شود و او را با دنیای تازه‌ای از اطلاعات مواجه می‌کند.
پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران: سینماحقیقت، طی روزهای 16 تا 21 آبان ماه 1390 در شهر تهران برگزار می‌شود.