تفکر خلاق

مستانه مهاجر
یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های انسان با سایر موجودات هستی، وجود عنصری اساسی به نام تفکر خلاق است.
تفکر خلاق ناشی از وجود شعوری متعالی در اوست که از پس کسب تجربه و استفاده از سایر دستاوردهای بشر تبدیل به امری عمومی می‌شود.
یکی از دستاوردهای انسان، ابزار فراگیر تصویر است که می‌تواند منشاء ظهور و بروز عینی ادراکات انسان باشد. از آنجایی که سینمای مستند حوزه‌ای‌ست که تلاش می‌کند علاوه بر نمایش بخشی از واقعیات جهان و انسان، سایر حوزه‌های کشفی، ادراکی و عقلی را تحت پوشش قرار دهد؛ وسیله‌ای‌ست ارزشمند جهت ارتقا بینش آدمی به جهان پیرامون.
و اگر این تلاش از پژوهشی دقیق و آکادمیک برخوردار باشد، محصول آن موجود مبارکی‌ست که نسل امروز را می‌تواند چند پله رو به کمال پیش برد. طبعا در تدوین چنین فیلم‌هایی می‌بایست از ابزار و تکنیک در جهت حفظ اصول ادراکی فیلم که ناشی از تحقیق است، بهره برد.
به نظر من یک مستندساز خود در روند ساخت فیلمش دچار ارتقا فکری و بینشی نسبت به موضوع می‌شود و سایر عوامل در صحنه می‌بایست در جهت خاستگاه اصلی فیلم حرکت کنند و از هر گونه به اصطلاح اعمال سلیقه شخصی و زیبایی‌شناسی فردی به طور مثال به عنوان فیلمبردار پرهیز نمایند.
اما واقعیت این است که در تدوین آثار مستند چون با سناریویی دقیق و روند داستانی مشخص روبرو نیستیم‌، همفکری و همکاری تدوینگر و فیلمساز از اهمیت بالایی برخوردار است و درست همین‌جاست که نقش تدویتگر در آثار مستند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. چرا که می‌تواند بدون استفاده از تفکر خلاقی که در جهت موضوع است صرفا نقش‌اش را غیرمسئولانه به یک اپراتور تقلیل دهد و در حاصل با فیلمی روبرو شویم که هیچگونه رابطه هدفمند بین اجزا متکثر آن وجود نداشته باشد. یعنی فیلمی بدون ساختار.
امیدوارم این مهم از نگاه فیلمسازان مستند و تدوینگران آثار مستند مخفی نماند.