لیلا خوانساری که پیشتر توانسته بود با نخستین مستندش از پس برگ های انجیرحضور خوبی در جشنواره های داخلی و خارجی داشته باشد و تندیس بهترین فیلم مستند جشنواره فیلم فروغ را به خود اختصاص دهد، به تازگی پنهان در نور و سایه مستند ۲۵ دقیقه ای در رابطه با قهرمانان زیبایی اندام مرد را آماده نمایش کرده؛فیلمی بی ادعا،موجز و متفاوت.
خوانساری در دومین اثرش پخته تر عمل می کند و به مخاطب پیگیر این نوع سینما ثابت می کند که در عرصه پرهیاهو و پر رقابت سینمای مستند ثابت قدم است:«نزدیک شدن من به این سوژه ابتدا از یک کنجکاوی شروع شد و با کند و کاو ادامه پیدا کرد.می خواستم این آدم ها را با تمام باورها و حرف هایشان در قاب تصویر بگنجانم،آدم هایی که همیشه با پیشداوری روبرو بودند.هر وقت آنان را در خیابان می دیدم،با خودم می گفتم:«راستی در فکر این مردان که به قول خودشان«عشق هیکل»هستند،چه می گذرد؟ و تا چه اندازه این آدم ها به روحشان اهمیت می دهند؟»
یکی از مراحل مهم شکل گیری فیلم مستند،مرحله پیش تحقیق و تحقیق است و وقتی سوژه مورد نظر قهرمانان زیبایی اندام کار مرد باشند،کار برای سازنده اش که خانم جوانی است به مراتب دشوارتر است:«پیش تحقیق فیلم حدود دو سال جسته و گریخته طول کشید و سه ماه هم تحقیق مستمر داشتم.برای پیدا کردن شخصیت ها و لوکیشن مورد نظر به باشگاه های زیادی سر زدم و با اینکه مسئولین ورزشی با پیشداوری مرا از ساخت این فیلم منع می کردند و رفتن به این باشگاه ها را برای خانم ها مناسب نمی دانستند،نه تنها مشکل خاصی پیش نیامد،بلکه با رفتار مناسب و برخورد خوب این ورزشکاران روبرو شدم.»
یکی از خصوصیات فیلمسازی مستقل،کار تیمی و دوستانه است.فیلمسازان جوان همیشه برای سرشکن کردن هزینه ها سعی می کنند از دوستان،نزدیکان و حتی اقوام خود در گروه سازنده استفاده کنند تا مجبور به دستمزد دادن نباشند.این یکی از محاسن کار دوستانه است،اما از طرفی این نوع کار،کارگردان را از داشتن یک تیم حرفه ای و کارآمد محروم می کند:«یکی از عواملی که فیلمسازان جوان را از نردبان ایده آل هایشان پایین می کشد، نداشتن بودجه است.معمولا به خاطر نداشتن پول مجبوری از دقت در نورپردازی،میزانسن و... بگذری که در وقت و هزینه ها صرفه جویی شود و تمام اینها موجب می شود که بعد از پایان فیلم احساس کنی که این تمام چیزهایی که می خواستی و می توانستی نیست،اما وجود گروه خوب و صمیمی که تمام مشکلات مالی و... موجود در کار را درک می کردند و با آن کنار می آمدند موجب شد در تمام شرایط سخت کار امیدم را از دست ندهم.»
در مستند پنهان در نور و سایه فیلمساز به قهرمانان بدنسازی نگاه متفاوتی دارد.آنها برخلاف تصور عامه به غیر از توجه به حجیم شدن عضلاتشان،درگیری های فلسفی و عرفانی نیز دارند. تصویری که تا به حال از آنان دیده نشده است:«خیلی از کسانی که فیلم را دیده اند،می گویند چرا به این آدم ها آنقدر مثبت نگاه کرده ای؟ ما هیچ وقت نسبت به آنان ذهنیت مثبتی نداشته ایم.ولی من معتقدم یکی از پیامدهای فیلم مستند، تغییر و تصحیح نگرش جامعه نسبت به موضوع به تصویر درآمده است. واقعیت این است که من در زمان تحقیق و تولید این فیلم با آدم هایی روبرو شدم که علاوه بر تراش بدن، روح و افکارشان را نیز صیقل می دادند و این بخش پنهان حقیقت آنان بود.»
تدوین، یکی از مراحل مهم ساخت فیلم مستند است، مرحله ای که شاید سرنوشت خیلی از مستندهایی که توسط فیلمسازان جوان ساخته شده است را تغییر داده است:«من از روزهای تصویربرداری به تدوین فکر می کردم و در روزهای تدوین بی توجه به تمام سختی هایی که برای گرفتن نماها تحمل کرده بودم،سعی کردم هر آنچه که لازم بود قیچی شود تا فیلم به ساختار بهتری برسد.برای من تدوین مانند تراش یک مجسمه سنگی است.»
با اینکه در سال های اخیر ساخت مستندهایی با محوریت موضوع زن بسیار مورد توجه فیلمسازان کشورمان قرار گرفته است، خوانساری از ساخت یک سه گانه مردانه می گوید:«مسائل مردان و دنیای مردانه همیشه برایم کنجکاوی برانگیز بوده است.شاید برای همین است که بیشتر به ساخت مستندهایی با سوژه مردانه فکر می کنم و در صورت مهیا شدن شرایط و به سرانجام رسیدن تحقیقاتم،دو مستند دیگر با سوژه هایی مردانه در دست ساخت دارم.»
یک دیدگاه بگذارید