نگاهی به «گردن بند» ساخته سوسن شمس؛ یک درام کلاسیک

کاوه جلالی
معمولاهنگامی که ازفیلم کوتاه و یاساختن فیلم کوتاه سخن به میان می آید، ذهن ناخودآگاه به آوانگاردیسم، تجربه گرایی، کارهای عجیب وغریب بافرم، سینمای ضدقصه و ضددرام و...فکرمی کند.باتوجه به عدم بازدهی اقتصادی و احتمال فراوان دیده نشدن٬ فیلمسازهم به چنین مضامینی ناخودآگاه گرایش بیشتری نشان می دهد. همه اینها را وقتی در کنارسختی درام ساختن درزمان کمتر از30 دقیقه قرار بدهیم ماهم ناخودآگاه به فیلمساز فیلم کوتاه حق خواهیم داد. امافیلم گردن بنددر میان فیلم های کوتاه ازاین لحاظ یک استثنااست، چون فیلمساز در این فیلم به سراغ درام کلاسیک می رود و به خوبی هم از پس آن برمی آید. درنماهای اولیه می فهمیم که مرد در شهر بی کاراست،به سراغ کارگری می رود و باز هم موفق نمی شود،سپس همسرش رابه تهران می آورد و در راه مرتب به او هشدار می دهد که تهران با شهرخودشان متفاوت است و به هیچکس نمی شود اعتمادکرد و دزد زیاداست و... اومرتب زنش را از محیط بیرون ازخانه می ترساند. سپس مامی فهمیم که خودمرد در بیرون خانه عامل وحشت است٬ چون باموتور اقدام به قاپ زنی می کند. می بینیدکه فیلم همه چیز برای کلاسیک بودن دارد؛ انگیزه های مردروشن است،ازگذشته او تا آنجا که نیاز هست باخبریم و دلیل این که دست به دزدی می زند هم روشن است و ترس زن ازمحیط بیرون هم کاملا منطقی جلوه می کند و غافلگیری پایانی(که البته چندان هم غیرمنتظره نیست) کارکرد روایی خود را می یابد. درفیلم گردن بند ما بادو مقوله که به گونه ای باورنکردنی درهم ادغام شده اند مواجهیم؛مرد زن را از محیط بیرون می ترساند،فیلمساز با انتخاب شیوه دید سوبژکتیو برای زن در انتقال این احساس رعب کاملاموفق است(مثلابه صحنه آوردن نذری دقت کنید) و جالب این که اگر زاویه دید خود را فقط و فقط به زاویه دید زن محدود کنیم واقعا هم محیط بیرون را ترسناک می یابیم٬ چون پلیس بردرخانه آمده و می گوید بایدخانه را بگردد و این برای زن بی خبر از همه جا قطعا هراس انگیز است، پس مرد راست می گفت. اماچیزی که باعث این هراس شده خود مرداست٬ یعنی در حقیقت عامل وحشت نه دربیرون خانه بلکه از درون خانه به بیرون می
آید، این حس تقابل بیرون و درون و جاعوض کردن آن ها٬از گردن بند فیلمی ساخته است واقعا دیدنی.

[email protected]

یک دیدگاه بگذارید

لطفا حاصل عبارت زیر را به عدد در کادر مقابل آن بنویسید.
آخرین خبرها