مدیر شبکه مستند سیما در دومین هم اندیشی اتاق شمس، در جمع بزرگان سینمای مستند اعلام کرد در آینده نزدیک آرشیو سینمای مستند با مجوز ریاست سازمان برای همه مراکز موثر تجهیز می‌شود.
به گزارش «پایگاه خبری فیلم کوتاه» به نقل از روابط عمومی شبکه مستند سیما، دومین نشست هم اندیشی اتاق شمس شنبه ۲۸ فروردین همراه با رونمایی از پوستر اتاق شمس با حضور امیر تاجیک مدیر شبکه برگزار شد.
سعید انبارلویی مدیر کل آرشیو مرکزی و کتابخانه رسانه ملی، محمدرضا اصلانی، سعید رشتیان، مهرداد اسکویی، محمد آفریده، ارد زند، مهرداد زاهدیان، حمید دهقان پور، علیرضا کریمی صارمی، سعید توکلیان، محمدرضا بهشتی منفرد، بهاره للهی، ابوالقاسم ناصری مدیرگروه تولید شبکه و علیرضا نوروزی مدیر مالی شبکه حاضران در این مراسم بودند. نادر طالب زاده، محمدعلی فارسی، محمدمهدی طباطبایی نژاد، فرید فرخنده کیش و احمد ضابطی جهرمی نیز از جمله اعضای این اتاق بودند که به دلیل گرفتاری کاری امکان حضور پیدا نکردند.
تاجیک در این جلسه اتاق شمس را مکانی خواند که در آن همه با هم برای اعتلا و پیشرفت سینمای مستند تلاش میکنند و افزود: با تجمیع امکانات بخش خصوصی و دولتی تلاش میکنیم به این هدف برسیم.
وی ادامه داد: از آخرین جلسه ما دو سه ماهی میگذرد و همکاران من در این مدت تلاش میکردند مباحث را مدون کنند. همچنین سعی کردیم برای جلب همراهی ارگانها و نهادها بکوشیم که این امر بسیار زمان بر و نیازمند ارایه توضیحات کافی برای نهادها و جذب حمایت آنها بود.
مدیر شبکه مستند تصریح کرد: یکی از طرحهایی که شبکه مستند با مجوز دکتر سرافراز بنای آن را میگذارد، بحث گسترده کردن آرشیو سینمای مستند است. بخش فرهنگی مراکز مختلف آرشیوهایی از فیلمهای مستند دارند مثلا وزارت نفت، راه، برق و... ایده ما این است که هر کدام از این مراکز را برای جمع آوری و ساماندهی منابع آرشیوی تجهیز کنیم. سراغ دانشگاه ها و مراکز فرهنگی برویم، داشته های آنها را دریافت کنیم و به اشتراک بگذاریم.
تاجیک یادآور شد: ما می توانیم واحدهای فرهنگی مختلف از جمله مساجد و دانشگاه ها را با فیلمهای مستند ارزشمند تجهیز کنیم. ما نیاز داریم سازوکار آرشیو را در مراکز مختلف داشته باشیم و همه این امور با هدف گسترده کردن سینمای مستند توسط رسانه ملی به انجام خواهد رسید. البته شرط ما برای تجهیز مراکز مختلف، آمادگی و پویایی و ضابطه مند بودن آنان است.
وی همچنین اعلام کرد: میخواهیم میزی را در شبکه مستند به اهداف پژوهشی آموزشی زیر مجموعه اتاق شمس اختصاص دهیم تا علاقمندان بتوانند با حمایت از پژوهش و مباحث مرتبط به غنای هرچه بیشتر سینمای مستند بپردازند.
در ادامه اصلانی با اشاره به اهمیت آرشیو و خلأ آن در سینما و تلویزیون ایران گفت: سینمای وسترن آمریکا یکی از جنایت آمیزترین وقایع بشری را با سینما به عنوان تاریخ حماسی خود ترسیم کرده است. ما باید تلاش کنیم با بهره گیری درست از ظرفیت سینما، تاریخ عمیق، انسانی و والای خود را به جهان معرفی کنیم و توجه به آرشیو سینمای مستند، توجه به تاریخ و هویت ما است.
وی افزود: در دهه ۴۰ مستند داستانی را ما ایرانی ها بنیانگذاری کردیم و هیچ کشوری مستند نداشت. ما در سینمای مستند جهان تحولات بسیاری ایجاد کردیم که به آنها بی توجهی شده است. از این رو من راه اندازی اتاق شمس را یک اتفاق بزرگ میدانم و امیدوارم نقش موثری داشته باشد.
انبارلویی نیز در این نشست با بیان اینکه در مرکز آرشیو در یکی دو سال گذشته برای تجمیع آرشیو سازمان و بهبود شرایط آن به دستور ریاست سازمان، تاکید کرد: منابع آرشیوی از دهه های قبل وجود دارد اما بازشناسایی نشده است. ۴۰۰ هزار حلقه نگاتیو و پزتیو در آرشیو وجود دارد و ما دسته بندی آنها را در دستور کار داریم. مثلا تا به حال به قدیمی ترین نگاتیو موجود که مربوط به سفر ناصرالدین شاه به فرنگ است توجه خوبی برای ارتقا کیفیت آن و در معرض دید مخاطبان قرار دادنش نشده است. بازسازی و نمایش برخی از این تصاویر نیازمند زمان است.
مدیر کل آرشیو مرکزی رسانه ملی اعلام کرد: ما خود را به سازمانهای مختلف به عنوان میزبان آرشیو تمام کشور معرفی کرده ایم و اینگونه منابع آرشیوی برخی سازمانها که شرایط نگهداری مناسبی نداشته اند شناسایی شده اند. با برخی نهادها نیز به توافق رسیده ایم تا چرخه آرشیو رسانه ملی گسترده و کامل شود و اتاق شمس نیز به هدف خود برسد.
در ادامه اسکویی در سخنانی گفت: به نظرم باید ساخت فیلم و مجموعه مستند از روند بهبود آرشیو رسانه ملی در دستور کار قرار گیرد. همچنین میتوانیم به حرکت اسکورسیزی برای نجات آرشیو در خطر جهان بپیوندیم.
وی ادامه داد: من فکر میکنم راه اندازی موزه سینمای مستند تلویزیونی ضروری است. نوشتن تاریخ سینمای مستند نیز در اولویت قرار دارد. داشتن یک میز تحقیقاتی برای پژوهش مستندها نیز امر شایسته ای است. همچنین ارتباط با نهادها امری مهم است و به ویژه باید با دانشگاه ها ارتباط بگیریم. سایتهایی در جهان هست که فیلمهای مستند جهانگردان از نقاط مختلف ایران را به فروش میگذارند. مثلا یک اتریشی از نصف ایران در دهه ۵۰ تصویر دارد.
همچنین زاهدیان در سخنانی گفت: ما مطلقا آرشیو ملی نداریم. من به خیلی از آرشیوهای دنیا سر زدم اما در کشور خودمان آینه شکسته ای داریم که تکه های آن در سراسر کشور پراکنده است و جمع آوری کردن این تکه ها و در کنار هم قرار دادنشان برای رسیدن به تصویر واحد پایمردی میخواهد.
وی تصریح کرد: مشکل اصلی عدم کاتالوگ کردن اینها است و جمع آوری این منابع و تبدیلشان به کاتالوگ خود یک انقلاب است. این امر قبل از بودجه کلان نیازمند همت بزرگ است و خوشحالم این همت شکل گرفته است.
کریمی صارمی با بیان اینکه با آغاز به کار اتاق شمس پنجره ای به سوی پژوهش و نگاه علمی گشوده شده، اظهار کرد: ما امیدواریم جامعه دانشگاهی و دیگر نهادها بازوی کمکی اتاق شمس برای راه اندازی یک آرشیو ملی باشند. من به شخصه از اینکه درهای بسته باز میشود، ذوق زده هستم.
در ادامه آفریده در سخنانی گفت: اتاق شمس می تواند اتاق همفکری، مشاوره، همکاری و همدلی باشد و امیدواریم با راه اندازی اتاق شمس و تعامل سازنده همه موثرین در این حوزه، شاهد شکوفایی هرچه بیشتر سینمای مستند باشیم.
وی افزود: شرایط کنونی ما، سرعت تحولات و آرزوهای فرهنگی همه ما، نیازمند بازنگری جدی به عملکردها و تغییر ساختارها و سرعت تصمیم گیری ها است. تکیه بر سینمای مستند، تکیه بر اندیشه و هویت ما است.
رشتیان نیز بیان کرد: اتاق شمس اتفاق خوبی است تا درباره تجربیات گذشته حرف بزنیم و از تکرار اشتباهات بپرهیزیم. افراد مختلفی هستند که آرشیوهای شخصی دارند و به نظرم ابتدا باید آنها شناسایی شوند.
همچنین ارد زند در سخنانی گفت: من هم از صحبت درباره آرشیو شگفت زده شدم. خوشحالم شبکه مستند قدم بزرگی برداشته و فیلمهای آرشیوی را در قالب گنجینه به نمایش در می آورد.
وی با اشاره به چارت اتاق شمس گفت: بخش مستقل ما به ستوه آمده اند و کمپین نمایش مستند رایگان نیست هم راه اندازی شده است. تصدی گری دولتی باید کاهش پیدا کند تا بتوانیم به بستر سالم تری برسیم و این حضور را پویاتر کنیم.
در ادامه دهقان پور در سخنانی بیان کرد: باید در زمینه حمایت از تولید و حمایت از پخش به زمینه های مشترک و راهکارهایی برسیم و نهادهای مختلف را درگیر کنیم. جایگاه سینمای مستند بسیار ارزشمند و مهم است و باید بهترین افراد در آن حضور داشته باشند. حتی جا دارد که به جای چهار واحد مستندسازی در دانشگاه، رشته ای به این نام وجود داشته باشد.
در ادامه توکلیان با اشاره به اینکه مستندسازان جوان نیاز به مباحث آموزشی دارد و در ۵۹ دفتر انجمن سینمای جوان نیز دوره آموزشی طراحی شده، بیان کرد: ما یک دوره هفت ماهه فیلمسازی و سپس دوره یک ماهه مستندسازی داریم و این پشتوانه آموزشی در اتاق شمس نیز میتواند مورد استفاده قرار بگیرد.
مرتضی رزاق کریمی نیز با ابراز امیدواری نسبت به اینکه تدابیری برای ساماندهی آرشیو در نظر گرفته شود و در سازمانهای دیگر نیز گسترش پیدا کند، با اشاره به شرایط فعلی سینمای مستند گفت: سال گذشته ۱۳۰ فیلم بلند مستند تولید شد که بخش اعظم آن توسط بخش خصوصی ساخته شده است در حالی که یک دهه پیش سالی یک مستند بلند هم ساخته نمیشد. ما سال گذشته شاهد این بودیم یک فیلم مستند بازسازی شده یعنی «ایستاده در غبار» در جشنواره فیلم فجر با آثار نمایشی رقابت میکند و بهترین میشود.
وی تصریح کرد: خوشبختانه توسط شبکه مستند امید و اعتمادی بین مستندسازان ایجاد شده است ولی ما باید استراتژی ایجاد کنیم که واقعیت ها را بپذیریم و تلاش کنیم در چرخه اقتصادی تولید مستند نقش خوبمان را ایفا کنیم تا سپس به حمایت از پخش این آثار برسیم.
تاجیک نیز با اشاره به سیاست تولید آثار مشارکتی که توسط دکتر سرافراز در معاونت برون مرزی عملیاتی شد، تأکید کرد: هم اکنون در مدیریت کلان سازمان نیز این سیاست دنبال میشود. چنانچه اخیرا در دیدار دکتر سرافراز با رییس شبکه زد دی اف آلمان نیز بر موضوع تولیدات مشترک تأکید شد.
همچنین بهشتی در سخنانی بیان کرد: اتصال اتاق شمس به فیلمسازان سراسر کشور دغدغه ما در انجمن سینمای جوان است.
للهی نیز به جمع بندی سخنان مطرح شده از سوی حاضران پرداخت و به طراحی چارت اولیه برای اتاق شمس و نوشتن آیین نامه ساختاری و اهداف اتاق شمس اشاره کرد.
مدیر شبکه مستند سیما نیز در پایان از احتمال برگزاری یک نشست مشترک با ریاست سازمان صداوسیما در آینده نزدیک خبر داد.