محمدعلی فارسی گفت: فیلم هایی چون «مجنون» به مردم کشور یادآوری می کنند که چه منابع عظیم فرهنگی دارند و به خودباوری فرهنگی و توجه نسل جوان به ریشه های غنی فرهنگی خود، منجر می شوند. متاسفانه جوان های ما بسیار سرخورده هستند و اگر مستندسازان بتوانند در جهت اعتماد به نفس و خودباوری جوانان بکوشند و این مسئله را تقویت کنند، حرکت بسیار مهمی انجام داده اند.
به گزارش «پایگاه خبری فیلم کوتاه» له نقل از روابط عمومی مرکز گسترش، نشست نقد و بررسی فیلم مستند «مجنون» یکشنبه ۲۵ تیرماه، با حضور رضا درستکار (مجری و منتقد) و محمدعلی فارسی (کارگردان اثر) در سالن «سینما حقیقت» مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی برگزار شد.
محمدعلی فارسی دراین نشست گفت: ما در ابتدا بدنبال «لازار» بودیم اما به ما گفتند که وی مرده است و می توانید به سراغ فشکور که شاگرد اوست بروید. بنابراین ما هم به سراغ فشکور رفتیم و در همان جلسه نخست متوجه شدیم که اطلاعات اشتباهی به ما داده بودند و لازار زنده است اما دیگر نمی شد کاری کرد.
او همچنین گفت: از طرفی زمانیکه فیلم ۳۰۰ ساخته شد من فکر کردم بهترین راه برای مقابله با چنین آثاری این است که مفاخر کشورهای غربی را که به فرهنگ ایرانی ارادت داشته اند، به تصویر بکشیم. این خیلی ارزشمند است که فیلسوفان مهم آنها خاک ادب و هنر ایران زمین را می بوسند و به تاریخ و تمدن آن اعتقاد دارند. بنابراین در قدم نخست به سراغ فیتز جرالد رفتیم و بعد هم همانطور که گفتم فشکور را جلوی دوربین آوردیم.
او افزود: در ساخت فیلم «مجنون» یکی از دشواری های ما این بود که نمی شد مفاهیم ماورایی که فشکور از آن سخن می گفت را به تصویر بکشیم. فشکور معتقد است که حافظ خود خالق اشعار نبوده بلکه او واسطه ای میان عالم حقیقت و ما بوده تا از آن عالم چیزی به ما بگوید.
او گفت: متن فیلمنامه به طور کامل مشخص نبود اما ساختار اثر واضح بود و ما می دانستیم که می خواهیم قصه زندگی هانری دوفشکور را بگوییم. یکی از حسن های قصه گویی این است که ضعف های فیلم را می پوشاند. حدود ۲۰ جلسه به طور مستقیم با دوفشکور صحبت کردم و با او به سفررفتم.
فارسی ادامه داد: خودتان می دانید که در عرصه مستندسازی کار کردن پیرامون موضوعات داخلی با دشواری های زیادی همراه است وآنقدر شرایط سخت است که دست روی هر سوژه ای که می گذاریم ممیزی های زیادی می خورد چراکه معمولا همه چیز ما سیاست زده است. من معمولا سعی می کنم به سراغ موضوعاتی بروم که ابعاد سیاسی ندارند و با مخاطب ارتباط برقرار می کنند اما به همین دلیل سیاست زدگی، فیلم ساختن بر روی موضوعات داخلی سخت می شود.
او افزود: من فقط فیلمسازی بلدم و در میانسالی هم باید به فکر نان باشم و هم باید به سراغ سوژه هایی روم که نیاز درونی من را پاسخ دهند. امثال فیتز جرالد و هنری دوفشکور از دسته این مسائل جذاب و با ارزش هستند. مستندهای اینچنینی حکم فیلم مرجع را دارند. این افراد نهایتا چند سال دیگر از این دنیا می روند اما حرف ها و تصویرشان می تواند بسیار ارزشمند و باقی باشد.
او خاطرنشان ساخت: به علاوه این فیلم ها به مردم کشور یادآوری می کنند که چه منابع عظیم فرهنگی دارند و به خودباوری فرهنگی و توجه نسل جوان به ریشه های غنی فرهنگی خود، منجر می شوند. متاسفانه جوان های ما بسیار سرخورده هستند و اگر مستندسازان بتوانند در جهت اعتماد به نفس و خودباوری جوانان بکوشند و این مسئله را تقویت کنند، حرکت بسیار مهمی انجام داده اند.
فارسی درپاسخ به سوال درستکار درباره نرفتن به سمت ساخت فیلمی درباره هانری کربن گفت: ساخت فیلم درباره کربن سخت است و سواد می خواهد. ما چند بار برای ساخت فیلم درباره او خیز برداشتیم اما نشد چون نمی توان درباره این شخصیت ها به راحتی فیلم ساخت. نشان دادن حقیقت کار کربن سخت است مگر اینکه بخواهیم یک بیوگرافی درباره او بسازیم.
او درباره کلمه «عجیب» که در ابتدای فیلم «مجنون» می آید، گفت: به نظر من فشکور زندگی عجیبی داشته است چراکه در ۶ ماهگی به شمال افریقا می رود و بعدها راهبه می شود و به طور جنون آمیزی در کل زندگی به دنبال یک حقیقت است و زندگی رئال و معمولی نداردو زندگی او با پیچیدگی های زیادی همراه است. از طرفی کلمه عجیب مخاطب را به این سو می کشاند که فیلم را ببیند و عجیب بودن این شخصیت را کشف کند.
او همچنین در پایان گفت: ساخت فیلم خوب سخت است و متاسفانه شرایط الان طوری است که مستندسازان جوان خیلی به سمت موضوعات عمیق نمی روند. مستند در کشور ما مهجور است و تفاوتش با سینما مانند تفاوت چای داخلی و چای احمد است که هرچند از طعم گس آن خوشمان نمی آید اما فواید واقعی و اصیل چای را همین چای خودمان دارد. مستندسازان باید به دنبال کارهای ماندگار و باارزش بروند.
یک دیدگاه بگذارید