به بهانه نخستین «جشنواره فیلم کوتاه دینی رویش» فرصتی پیش آمد تا با دکتر حسن بنیانیان رئیس حوزه هنری کشور،درباره این جشنواره،اهداف،برنامه ها و سیاست های حوزه هنری و ... گفت و گو کنیم.

سید حبیب قاآنی
جناب آقای دکتر بنیانیان قرار است بزودی اولین «جشنواره فیلم رویش» با مضمون فیلم های کوتاه دینی در شهر مقدس مشهد برگزار شود.هدف از برگزاری چنین جشنواره ای چیست؟
حوزه هنری در رویکرد جدید خودش که بیشتر مسوولیت شناسایی جذب و پرورش نسل تازه ای از هنرمندان جوان را در دستور کار خود قرار داده است به دنبال روش هایی است که با تعمیق تجربیات گذشته،این اهداف را به شکل مناسبی پوشش دهد.یکی از این راه ها برگزاری جشنواره هایی با کیفیت متفاوت است.مخاطبان این جشنواره ها می توانند با دبیرخانه دایمی آن در ارتباط باشند و حتی در مرحله نوشتن فیلمنامه آن را برای ما ارسال کنند تا ما با تکمیل آن تا جائیکه بتوانیم کمک کنیم،به این امید که مجموعه تازه ای از فیلم های کوتاه خوبمان را در اختیار سیما هم قرار دهیم و...واقعیت این است که ما باید از نسل جوان و متدین کشورمان بهره بگیریم،چرا که آنها زبان نسل خودشان را بهتر می فهمند.در کنار آنها نهادهایی همچون حوزه هنری نقش تکمیل کننده یا پیوند دهنده تجربیات هنرمندان گذشته را با نسل جوان به عهده دارند تا از مجموع این حرکت،نسل تازه ای از آثار هنری تولید شود.
چرا فیلم کوتاه را برای این جشنواره انتخاب کردید؟
برای ما اینکه از میان رسانه هایی همچون سینما،تلویزیون یا مطبوعات،کدامشان از کارآمدی بیشتری برای رساندن ما به اهدافمان برخوردار هستند مهم است.وقتی فیلمی در تلویزیون نمایش داده می شود حدود 7 تا 8 میلیون بیننده آن را می بینند ولی اگر همان فیلم را در سینما نمایش دهیم شاید 100 هزار مخاطب بیشتر نداشته باشد،به همین دلیل عقل مدیریتی به ما حکم می کند که بخشی از رویکردمان را متوجه پخش آثارمان در تلویزیون کنیم.طبیعتا در تلویزیون نمایش فیلم بلند نیازمند گذشتن از پروسه خاصی است.در مقایسه با آن یک فیلم کوتاه با هزینه بسیار کمتری آماده می شود و اگر چنانچه اثر نهایی موفق نباشد،خسارت چندانی به فرد وارد نمی شود.در این راستا برخی از سالن های سینمایی مان را در برخی از روزها به نمایش فیلم کوتاه اختصصاص داده ایم که باعث ایجاد تنوع در کارهایمان شده است.از سوی دیگر هدف اصلی ما انتقال پیام اصلی فیلم است،بدون اضافه کردن چاشنی های خاص سینمایی،چرا که ما دید تجاری نسبت به این مساله نداریم.
چند سالی است که حوزه هنری مرکز،استان ها را درگیر ساخت فیلم های کوتاه یا برگزاری جشنواره کرده است.این حرکت به چه خاطر بوده است؟
در حال حاضر در تمام عرصه های مختلف می توان شاهد توسعه همگانی بود.در این توسعه دیگر مرکزیت معنی نمی دهد چرا که حتی برخی مزیت ها به استان ها منتقل شده است.رویکرد ما در حوزه هنری تقسیم کار بصورت ملی است طبیعتا وقتی بارگاه ملکوتی امام رضا(ع) در مشهد مقدس قرار دارد به ذهنمان رسید که دبیرخانه دائمی فیلم رویش را که محدودیت فیلم دینی دارد در این شهر مستقر سازیم چرا که وقتی جوانها وارد این شهر می شوند تحت تاثیر بارگاه این قرار می گیرند و ارزش مضاعفی کسب می کنند ضمن اینکه واقعیت این است که یکی از پیش نیازهای تولید فیلم های ارزشمند،مراجعه عمیق به گذشته فرهنگ خودمان و دیدن تحولات آینده است.در شهر مقدس مشهد این امکانات وجود دارد و سعی ما این است که از این ظرفیت استفاده کنیم.ما در حرکت جدیدمان سعی داریم کارهای فرهنگی و هنری را در محیط های کوچک راه اندازی کنیم تا در آنجا جواب بگیریم.25 سال است که هر گاه استعدادی شکوفا می شود سریعا عازم شهرهای بزرگ می شود،ما می خواهیم در شهرستانها محیطی را مهیا کنیم که دیگر استعدادها برای ادامه فعالیت مجبور به مهاجرت نشوند.
واگذاری تولید فیلم کوتاه به استانها تا چه اندازه در تعیین بودجه آنها تغییر ایجاد کرده است؟
طبیعتا وقتی این مسوولیت را به استانها می دهیم انتظار داریم بخشی از تامین هزینه آنرا مقامات بومی استان تقبل کنند و در کنار آن بخش دیگر را هم از اعتبارات حوزه هنری استان ها تامین کنیم.واقعیت این است که معمولا در کارهای فرهنگی مشکل اصلی پول نیست بلکه مشکل مدیریت نرم افزاری مساله است که کارها را سطحی و تکراری جلوه می دهد.سعی ما این است که جشنواره هایمان دچار چنین آفت هایی نشوند و از همین رو هم هست که روی مقوله پژوهش و تحقیق علمی تاکید زیادی داریم.
این تاکید شما بر امر تحقیق و پژوهش به چه خاطر است؟
متاسفانه یکی از آفت هایی که در جامعه هنری ما وجود دارد این است که هنرمند برای خلق اثرش بسیار عجله دارد و همیشه این عجله شکست او را به دنبال داشته است.در حالیکه به اعتقاد ما برای کار کردن یک سوژه باید چهار یا پنج ماه فقط تحقیق و پژوهش صورت بگیرد متاسفانه بسیاری از هنرمندان در عرض کمتر از دو ماه می خواهند اثرشان را آماده کنند ولی ما سعی داریم با توجه بیشتر به مقوله تحقیق و پژوهش مانع بروز چنین آفاتی شویم.
جناب آقای بنیانیان،شما چه تعریفی از فیلم دینی دارید؟
آنچه که ما آن را فیلم دینی قلمداد می کنیم صرفا اثری که حاوی نمادهای دینی باشد نیست بلکه هر ارزش و خصلت انسانی که فطرت پاک انسان آن را تاکید کند مطمئنا دین نیز آن را تائید می کند و اثری که حاوی آن باشد،ما هم آن را فیلم دینی می دانیم.واقعیت این است که ما باید از نسل جوان و متدین کشورمان بهره بگیریم،چرا که آنها زبان نسل خودشان را بهتر می فهمند.در کنار آنها نهادهایی همچون حوزه هنری نقش تکمیل کننده یا پیوند دهنده تجربیات هنرمندان گذشته را با نسل جوان به عهده دارند تا از مجموع این حرکت،نسل تازه ای از آثار هنری تولید شود.
به عنوان آخرین سوال،جنابعالی چه سیاست های کلی را برای رسیدن حوزه هنری به اهدافش ترسیم کرده اید؟
ما با جمع بندی شرایط موجود سعی کردیم حوزه را به سمت خلاء هایی که در فرهنگ و هنر وجود دارد بکشانیم یعنی نگرشمان این است که دستگاه هایی که مدیریت ثابت ندارند و مدیریتشان تحت تاثیر تحولات سیاسی دائم در حال تغییر است و فقط سعی در میوه چینی فرهنگی دارند بدون آنکه به زیر ساخت های اساسی توجه کنند را کاهش دهیم یا متحول کنیم چرا که معتقدیم یکی از آفت هایی که ما بدان دچار می شویم همین نگرش است.چرا که فراموش می کنیم این میوه ها روزی تمام می شوند و ما باز دوباره نیازمند پرورش و تکمیل و اصلاح زیر ساخت ها هستیم.
حوزه هنری در این مقطع می خواهد باعنایت به این رسالت فراموش شده،به سمت آن حرکت کند و مشخص است که در چنین حرکتی،محصولات روز مجموعه ما کمی کمتر می شود.اما برآنیم تا تمام تلاشمان را صرف مهیا کردن شرایط برای پرورش و شکوفا شدن استعدادهای جدید کنیم.